Gedachtenpad
Restábal, 10-sep 2023, Reijer Staats
De Ruta del Azahar: het pad genoemd naar de oranjebloesem van het voorjaar, maar nu in de vroege herfstmaand omzoomd door de nog groene sinaasappels in overvloed aan de bomen, dieprood kleurende granaatappels en een weeïge geur van overrijpe vijgen. Een groot deel van de anderhalf uur durende wandeling gaat langs wild stromende acequias. Mèlo struint door het water, en ik laat mijn gedachten terug gaan naar de zwoele Andalusische zomer.
De Ruta del Azahar: "Er is geen weg naar geluk, geluk is de weg." (Rumi)
Don Simon
Het beeld van een volks stel, dat vanuit de koele supermarkt het warme parkeerterrein betreedt, verschijnt weer op mijn netvlies. Johan is voor een boodschap in de Mercadona in Nigüelas, ik wacht op hem in de auto en neem de omgeving in me op. Het koppel gaat niet zo snel vooruit vanwege de nodige kilo's, en ook nog eens duwt zij een overvolle boodschappenkar. De hombre is een stevige man van een jaar of zestig, gekleed in korte broek en een zweterig grijs hemd. Hij is zwaar behaard, niet op zijn hoofd maar op zijn armen en rug, en hobbelt traag achter zijn korte volle vrouw aan.
Nadat de achterklep van een witte Ford Transit is geopend en terwijl de señora duidelijk zichtbaar oververhit en geïrriteerd de boodschappen overlaadt, start hij alvast de motor van het gebutste vehikel en laat de airco draaien. Hij sjokt terug naar zijn vrouw en krijgt zonder woorden of aanblik een literpak rode "Don Simon" in de handen gedrukt, de vino tinto, die bij Mercadona voor een kleine prijs in de schappen staat. Het kartonnen pak wordt in één vloeiende beweging naar het hoofd gebracht, waar de tuit tegen zijn lippen wordt gezet en het in één teug vacuüm wordt leeggezogen. De verschrompelde literverpakking verdwijnt binnen mum van tijd op het asfalt. Zo! zijn dorst is weer gelest en ik verwacht een zware boer maar die blijft uit.
Dan hoor ik Mèlo piepen op de achterbank, het signaal dat Johan er aan komt. De witte Ford Transit met het stel erin rijdt zwalkend en met een schamele 35 kilometer per uur voor ons uit de snelweg op en er wordt ingevoegd zonder te kijken. Het is juist dáár, waar je alvast moet accelereren om met een beetje vaart de berg op te komen. Uit irritatie slaakt Johan een kleine en terechte vloek.
Het is zo één van die kleine ergernissen voor Nederlanders in Spanje: zoals de señora vooraan jouw rij bij de kassa, die alle tijd neemt voor een praatje met de caissière en pas op zoek gaat naar haar portemonnee wanneer al haar boodschappen zijn ingepakt. Of de vier amiga´s breed op de boulevard, die slechts oog hebben voor hun eigen gesprek en wereld. Ze hebben, de complete stoep innemend, totaal geen benul van de achter hen naderende wandelaars die in een gebruikelijk looptempo proberen te passeren. En dan de automobilist voor je in dat smalle straatje, die zijn raampje omlaag draait en gewoon alle tijd neemt om eens uitgebreid bij te praten met zijn vecino.
Gelukkig zijn wij inmiddels onthaast, hebben wij de nodige paciencia en is zelfs de slogan "¡Sin prisa!" tegenwoordig Johan zijn standaard geworden.
Ermita Santo Cristo del Zapato: Liefde is alles.
Afscheid
Ik ben weer terug op het pad van de Ruta del Azahar. Flinke regenbuien, veroorzaakt door een zogenaamde DANA, een zware depressie, hebben in grote delen van Spanje wateroverlast veroorzaakt, maar in onze vallei heeft een langdurige droogte eindelijk plaats gemaakt voor aangenaam nazomerweer met dagtemperaturen onder de 30°C en koelere nachten. Hiervan kan ik alleen maar zeggen: "Dit is echt zalig!"
Ik steek de rivier over en terwijl Mèlo de oever onderzoekt, glijdt mijn blik over het landschap van de vallei en zijn pueblos blancos en over de bergrug in de ochtendnevel en de toppen van de Sierra Nevada erboven. Ik mijmer verder en in mijn oog springt een traan.
Dit is namelijk precies het stuk pad, waar ik liep met mijn zus, vlak na onze emigratie 4 jaar terug. In stilte was dat, totdat zij die onderbrak, zich naar mij toedraaide en zei: "Reij, ik ben bang om dood te gaan." Onlangs herdacht ik Meris’ sterfdag, alweer 3 jaar geleden, zoals gebruikelijk met een klim naar de Ermita en met het opsteken van een kaarsje in de kleine kapel. Iedere stap omhoog werd een stukje afscheid, want in het moeilijke afgelopen jaar reikte zij mij de antwoorden, maar tijdens deze klim besloot ik dankbaar om het van nu af aan alleen te gaan proberen, zonder mijn grote zus.
Afscheid is ook de afronding van de eerste fase van onze verhuizing naar de kust. We hebben onze woonplek van de afgelopen 4 jaar overgedragen aan nieuwe eigenaren en ter overbrugging, totdat wij onze definitieve stek aan de kust kunnen betrekken, gaan we van casita naar casita. In de aanloop naar onze verhuizing verbleven we enkele weken in Casita Klein Zwitserland in Béznar. Deze casita groeide naar me toe: van het fruitontbijt in de patio 's ochtends, tot aan de dagafsluiter met een vino op het dakterras en het drankje, de tapa en het dansje bij Bar Leo Béznar zo af en toe. Maar vooral: dagelijks een verkoelende avondplons in het Meer van Béznar. Inmiddels verblijven we in Casita Lolapaluza in Restábal.
Taking a plunge! Het meer van Béznar.
Dag huis, dag lieve oude woning
Het is me een verhuizing zeg! We hebben gelukkig in het weekend hulp van vrienden Jeroen en Jacques, en van Ron met zijn grote bus. Maar, het zijn veel spullen en het is fysiek zwaar. Op de maandagavond voor de overdracht volgen nog enkele pittige momenten terwijl ik de 20 laatste haastig ingepakte dozen omhoog sjouw.
Om 20.00 uur tref ik buurman Pepe, die al verscheen in het tweede verhaal van ons e-book La gente de la media haba, en daarin werd voorgesteld als schilder van kleurrijke romantiek. Pepe vliegt me 3 keer in de armen. Natuurlijk neem ik tijd voor hem. Hij is oud geworden. Het raakt me.
Om 20.30 uur is het de altijd vrolijke Juan Antonio die me vanuit de houten stoel in zijn voortuin observeert en van commentaar voorziet, ondertussen lurkend aan zijn coca-cola en met een bak pistache nootjes op de schoot. Telkens wanneer ik zwetend voorbij schrijd met iets te veel gewicht in mijn handen kijk ik hem aan en hoor ik hem lachen: “Je, je, je, costa, costa, costa!”
21.00 uur: het naambord van onze Guesthouse Lolapaluza schroeven...
Om 21.30 uur loop ik Malle Pietje en zijn Angéla tegen het lijf. Hij grijpt naar zijn hart, steekt een arm uit en er biggelt een dikke traan over zijn wang.
Dag Guesthouse Lolapaluza, dag Pinos del Valle, dag lieve vecinos, nos vemos! Er komt vast nog een vervolg op ons e-book, want in het anderhalve jaar sinds het verschijnen ervan zijn er wederom vele ontmoetingen geweest en Spaanse praatjes gemaakt. De periode van 4 jaar die we in dit prachtige huis mochten wonen is persoonlijk impactvol geweest vanwege onze emigratie, de coronapandemie, het opzetten van onze business, het onderhouden van vriendschappen en sluiten van nieuwe en de aankoop, renovatie en verkoop van enkele properties, maar vooral natuurlijk vanwege de ziekte en het overlijden van Meris en de psychose van mijn moeder en haar suïcide.
In de allerlaatste ronde door het lege oude huis verwijder ik de op de deur van de benedenkamer gepinde ansichtkaart, ooit met zorg opgehangen door Johan voor mijn moeder in een periode toen alles nog oké was. "Let op het afstapje!", lees ik hardop.
Dag huis, dag lieve oude woning.
Sjacheraar
Lampen uit Iran en Marokko, Indiase fairtrade kleden en kralengordijnen, Perzische zitkussens, ingelijste afbeeldingen van Arabische mandala’s, Nederlands antiek, Andalusisch aardewerk en handgevlochten rotan; het is een kleine greep uit de kleurrijke items, die door onze verhuizing overbodig zijn geworden. Ik ben verworden tot een online marktkoopman die enkele Facebookgroepen overschreeuwt om al dit vintage & design nog snel voor onze verhuizing aan de man te brengen.
Het brengt me nogal eens in contact met potentiële kopers uit de Alpujarras, die wel iets willen overnemen, maar vooral nog niet weten wanneer het op te komen halen. Ik ga overstag door een tweezitter, die nog net in mijn Renault 4 past, dan maar bij de nieuwe eigenaresse in Albuñuelas af te leveren. Net na een tientje van de prijs af te hebben gehaald vanwege een vlek, vertelt zij me dat de sofa voor haar hond is bedoeld. Het merendeel van onze spullen gaat echter gewoon naar Bar Leo in Béznar. Ik kijk er al naar uit om na de herinrichting van de bar in oktober, bij Leo en Irene een beetje thuis te komen.
Mijn borstzak puilt inmiddels uit van de extra gegenereerde inkomsten, met een lik aan mijn wijsvinger tel ik het briefgeld wanneer ik iets van wisselgeld moet geven en ook bij restaurants betalen wij steeds vaker contant. Ben ik zelf dan uiteindelijk ook een Malle Pietje geworden?
Het heerlijke dakterras van Casita Lolapaluza.
Oranjebloesem
De Ruta del Azahar: het pad genoemd naar de oranjebloesem. Volgend voorjaar, wanneer de Lecrínvallei weer is gevuld met een exotische bloemige geur, wandel ik hier vast en zeker weer een keer. Mijn gedachten dwalen af naar de roman “De hand van Fatima”, waarin het verhaal wordt verteld over de laatste Moren in Andalusië in de zestiende eeuw. De geur van oranjebloesem speelt een bijzondere rol tijdens de huwelijksnacht van Fatima en hoofdpersoon Hernando en laat me met een beetje verbeeldingskracht met al mijn zintuigen kennismaken met de schoonheid en de mystieke kant van de Islam. Overspoeld door alledaagse beslommeringen en gedachten en fysiek vermoeid, brengt het inademen van de geur van oranjebloesem ons weer bij onszelf en laat ons met beide voeten stevig op de grond staan.
Ik vergeet bijna te vertellen dat onze verhuur-business met 4 authentieke vakantiehuizen inmiddels uitstekend loopt en dat we een goede zomer hebben gedraaid met gasten uit met name Spanje, Nederland, België, UK, Frankrijk, Duitsland en Zwitserland. Iedere ontmoeting werd weer bijzonder en in juli hebben we bovendien de superhost status van Airbnb ontvangen. Een erkenning om trots op te zijn!
De casita in Restábal heeft ons met open armen ontvangen en voelt als een zeer warme en geborgen plek, met vriendelijke vecinos, in een levendig dorp met twee kroegen en buurtsupers, en met prachtige wandeltochten om de hoek. De eerste smeuïge dorpsroddels worden al met ons gedeeld. Daarover later meer.
Op deze plek kunnen we absoluut onze gedachten op een rij zetten en ons weer opladen voor de volgende verhuizing, want al op 26 september ontvangen we de sleutels van onze nieuwe stek in Almuñécar. Johan is nu bezig met het regelen van een professioneel verhuisbedrijf. Toch wel een fijne gedachte, verhuizen... ¡Sin prisa!
Vanuit Restábal in de Valley of Happiness un abrazzo!
Johan & Reijer
